Een succesvolle carrière in de muziek: velen dromen ervan. Zelfs na bijna tien jaar talentenjachten als Idols en The Voice of Holland op tv, blijven de kandidaten toestromen. Is dat een goede manier om je carrière te beginnen? Nee, zegt Niels Aalberts, hoofddocent Music Management aan de HKU en eigenaar van Eerste Hulp bij Plaatopnamen. Dit soort programma's draait om het maken van goede televisie, niet om de muziek. Meedoen levert misschien (kortstondige) bekendheid op, maar is geen basis voor een lange loopbaan.
Wat dan wel? Volgens Aalberts draait het vooral om de gunfactor. Als jij goed bent in wat je doet en jouw liefde voor muziek kunt overbrengen, dan worden mensen fan. Een steady fan baseopbouwen en onderhouden noemt Aalberts dan ook de basis van succes. Daar heb je niet per se een platenmaatschappij voor nodig. Voor relatief weinig geld is er prima opnameapparatuur te koop en in een steeds verder gedigitaliseerde wereld kan muziek makkelijk en goedkoop worden bewaard, bewerkt en verspreid. Het oude ideaal van Do It Yourself is springlevend. Internet en vooral ook sociale media bieden vele mogelijkheden om je muziek onder de aandacht te brengen en relaties te onderhouden met fans. Deze twee ontwikkelingen hebben in de muziekindustrie tot 'democratisering van het productieproces' geleid. Volgens Aalberts een goede zaak met een bevrijdende werking voor de creatieve sector. Kyteman's Hiphop Orkest is een succesvol voorbeeld van deze DIY-manier.
Prof. dr. Tom ter Bogt, bijzonder hoogleraar Populaire Muziek en Jeugdcultuur aan de UU, onderzocht de vraag waarom sommige artiesten succesvol zijn en andere niet. Succesvolle artiesten zijn vaak ietwat slordige types en opvallend vaker man dan vrouw. Dit zou kunnen komen doordat vrouwen nog maar relatief kort toegang hebben tot de muziekindustrie. Over een aantal jaren is dit sekseverschil misschien wel weggevallen. Voor beide geslachten blijkt het belangrijk dat ze kunnen rekenen op steun van hun sociale omgeving en een goed management. Ondanks DIY-praktijken is 'wie je kent' dus nog steeds van belang. Een goede voorspeller voor succes is vooral de eigen professionele houding en ambitie. Aalberts onderschreef dat aangename en professionele mensen het leukst zijn om te managen en het vaak ook het verste schoppen.
Als DIY de toekomst heeft, kan iedereen met behulp van moderne technieken dan zomaar muzikant of kunstenaar worden? Nee, zeggen Aalberts en Ter Bogt. Een zekere mate van talent en gevoel voor muziek blijft noodzakelijk, je moet wel iets kunnen. Onthoud dat ieder succes ooit op nul is begonnen. Toon vakmanschap en liefde voor dat vak, dan kom je er wel.
Kijk de lezing terug: Onderzoek naar rock-'n-roll.