Nieuwe technologische snufjes hebben in eerste instantie de functie om ons het leven makkelijker en beter te maken. De uitvinding van de gloeilamp zorgde ervoor dat we ook in het donker ons werk konden doen en de telefoon maakte contact sneller en efficiënter dan ooit. Het internet verbond ons in één klap met de hele wereld. Technologie ontwikkelt zich in sneltreinvaart, met het world wide web voorop.
Kunnen we deze ontwikkelingen nog wel bijhouden? En hebben we er nog controle over? We kijken meestal naar technologie vanuit een humanistisch perspectief en zien het als een set handige instrumenten die bestaande verlangens van de mens werkelijkheid kunnen maken. Maar het wordt steeds duidelijker dat technologie ons leven niet alleen makkelijker maakt, maar dat het ook nieuwe problemen en dilemma’s met zich meebrengt. Het internet zorgde er dan wel voor dat informatie binnen handbereik kwam te liggen, maar ook dat desinformatie in het rond vliegt. Datacenters kunnen grote hoeveelheden informatie opslaan, maar slurpen ook bakken met stroom.
Centrum voor mediacultuur IMPAKT organiseert van 2 t/m 6 november het IMPAKT festival in Utrecht met als thema ‘The curse of smooth operations’ en stelt een prikkelende vraag: het is vervelend als technologie niet werkt, maar is het niet een stuk gevaarlijker en onbevredigender als het wél werkt?
Langzamerhand beginnen mensen vraagtekens te plaatsen bij tech en de bedrijven hierachter. Er is zelfs al een nieuw woord opgenomen in de Cambridge Dictionary voor dit fenomeen: de term techlash beschrijft het moment waarop men de betrouwbaarheid van technologiebedrijven als Google en Meta grootschalig in twijfel gaan trekken en technologie daardoor een backlash (tegenslag) ervaart. Voor nu nog hypothetisch, maar het lijkt dichterbij te komen. In het Filosofisch Café spraken we met filosoof dr. Esther Keymolen (TiU) over vertrouwen in technologie. Wat zorgt ervoor dat we onze persoonlijke gegevens én diepste geheimen blijven toevertrouwen aan techbedrijven? Is technologie onze beste vriend of onze vijand, of allebei?