Het gezag van de toga
De reacties in Nederland zijn fel, terwijl ook de Nederlandse gerechtelijke dwalingen recent nog in het nieuws waren. Hoe zit dat? Is het juryrecht echt zo bevattelijk voor de publieke opinie en voor fouten?
Volgens prof. Chrisje Brants is een zuivere discussie over het nut van juryrecht in Nederland niet mogelijk. De afkeer van lekenparticipatie is een diepgeworteld fenomeen in de Nederlandse cultuur en dat is al eeuwen zo. Dat is jammer want juryrechtspraak kanaliseert juist de onvrede van het volk. Daarnaast blijkt uit onderzoek en experimenten dat leken zodra ze zich verdiepen in dossiers niet anders oordelen dan professionals. De huidige situatie in Nederland is er een waarbij het publiek geen verantwoordelijkheid heeft, maar wel een mening. Het wordt de facto uitgesloten van het recht. Het kan geen kennis nemen van wat er gebeurt in de rechtbank omdat getuigen worden gehoord achter gesloten deuren en veel bewijsstukken zijn niet bekend bij het publiek. Wat er dan ontstaat is een journalistiek als die van Peter R. de Vries, gebaseerd op onvrede. Volgens Brants is juryrecht de meest democratische vorm van rechtspraak. Toch is zij de eerste om eraan te twijfelen of juryrecht in Nederland zal werken, omdat zij beseft dat de culturele traditie zo anders is. Om het oordeel in de parachutemoord te kunnen vellen moet je dus het liefst Belg zijn.
Of informeer jezelf over de voor- en tegens van juryrecht door de hele lezing van prof. Brants 'Het publiek als rechter' terug te kijken on-line.