“'Narcostaat' Nederland groeit bijna ongehinderd”, zo luidt de kop in de NRC afgelopen week. Vanuit Nederland lopen im- en exportkanalen naar veel landen over de hele wereld en dat maakt ons land uitermate geschikt voor drugssmokkelaars. Daarnaast speelt de tolerantie ten aanzien van drugshandel een rol, zo legt criminoloog Edward van der Torre uit. Hij is lector aan de Politieacademie. Criminelen weten dat ze hier weinig straf krijgen in vergelijking met andere landen en de prioriteit van Nederlandse politie ligt bij 'grote' criminaliteit.
Narco drama
Ons beeld van een narcostaat is er vooral een van grootschalige corruptie in Zuid-Amerikaanse landen, gevoed door films en tv-series zoals Narcos. Vaak is de incompetentie van de overheid en de politie een terugkerend thema in zogenaamde 'narcodrama's' , zegt antropoloog dr. Martijn Oosterbaan in zijn lezing: 'Tv-series ontleed: Narcos'. Hij legt uit hoe de drugscriminaliteit juist kan bloeien in een land waar burgers ambtenaren, agenten en militairen niet of nauwelijks vertrouwen. Laat staan dat ze een gevoel van veiligheid creëren. Dit zorgt voor een vacuum én voor een grijs gebied. Wie is een 'good guy' en wie een 'bad guy'? Criminelen hebben vaak nauwe contacten met gemeenschappen in bepaalde wijken. Ze brengen orde, doordat ze geweld controleren.
Ook hier is de onderwereld innig verweven met de bovenwereld
Hoewel het overgrote deel van de Nederlandse burgers nog vertrouwen heeft in de overheid en er van grootschalige corruptie geen sprake is, kan de drugseconomie alsnog goed gedijen, vooral in het zuiden van ons land. Maanden geleden al luidden de burgemeesters van de vijf grootste steden van Noord-Brabant de noodklok. Zij stellen dat te lang is 'weggekeken van de verborgen criminaliteit en enorme op export gerichte drugsindustrie die de afgelopen decennia in ons land is ontstaan.' In de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen waarschuwde hoogleraar criminologie, Emile Kolthoff, zowel vorig jaar als ook nu opnieuw, dat lokale politieke partijen kwetsbaar zijn voor infiltratie van drugscriminelen. Volgens hem zullen zij alle middelen gebruiken om hun handel veilig te stellen en daar horen intimidatie van bestuurders en politici, en infiltratie in de politiek bij. “In het land merken wij dat er nul komma nul screening wordt gedaan. En dit in een periode waarin het aantal pogingen de politiek te beïnvloeden juist zal toenemen. Zeker in Noord-Brabant, Limburg en Zeeland waar de politie de druk op de georganiseerde misdaad opvoert, zoeken criminelen actief naar mogelijkheden die strijd te beïnvloeden," aldus Kolthoff in de Trouw.
Kijk 'tv-series ontleed: Narcos'.