Samen, maar apart

Interdisciplinariteit zorgt voor spanning tussen wetenschappers
Leestijd 2 minuten — Do 5 juni 2014

Hoe ontstaat ongelijkheid en wat zijn daar de gevolgen van? Wie de kranten openslaat ontkomt niet aan deze discussie die onder invloed van de econoom Thomas Piketty met zijn boek Capital in the Twenty-First Centurygestart is.

Ook aan de Universiteit Utrecht doet men hier onderzoek naar. In gesprek met prof. dr. Paul Schnabel vertelt academisch directeur van het speerpunt Instituties prof. dr. Bas van Bavel dat ook de geschiedwetenschappen hier een waardevolle bijdrage kunnen leveren. Grote inkomens- en vooral vermogensongelijkheid is namelijk niet iets dat pas in vorige en deze eeuw speelt. Van Bavel bekijkt dit liever over een nog langere termijn, en begint zijn onderzoek al in de Middeleeuwen. Daarmee plaatst hij de discussie in een breder perspectief. De geschiedwetenschapper is echter een regel van het spel uit het oog verloren, namelijk dat er in de wetenschappen ook aan theorievorming gedaan kan worden. Historici kunnen zo hypotheses opstellen en toetsen: hierin kunnen en mogen ze wel wat afkijken de sociale wetenschapper. Omgekeerd kan de sociale wetenschapper echter ook wat leren van de geschiedkundige. De geschiedenis kan worden gebruikt als een laboratorium voor sociaalwetenschappelijk onderzoek. Al het onderzoek gebeurt tot dusver op kleine schaal, terwijl de geschiedwetenschappen juist een enorme berg aan informatie heeft op macroniveau.

Het is daarom ook binnen het speerpunt Instituties belangrijk om interdisciplinair te werken. Door verschillende disciplines te doorkruisen kan de wetenschap een nieuwe dimensie krijgen. Binnen dit speerpunt is dat dan ook het geval. Alle zeven faculteiten werken hierin samen. Is het dan ook niet verstandig om die faculteiten overeen te laten komen met de vier speerpunten van de UU? Van Bavel denkt van niet. Juist de spanning die er nu is tussen verschillende faculteiten die onderzoek op hetzelfde gebied doen, zorgt er voor dat men kritisch kan kijken naar het eigen werk. En die spanning moet vast worden gehouden om het onderzoek op al die gebieden vooruit te helpen.

Na prof. dr. Bas van Bavel was het woord aan drs. Anne Pluymakers die onderzoek doet naar wat er diep in de aarde gebeurt wanneer CO2 opgeslagen wordt in lege gasvelden. Kun je de veiligheid hiervan garanderen? Klik hier voor een verslag van haar lezing tijdens de Expeditie UU.

Illustrator Ronald van der Heide tekende wat er in de Pimp your mind lounge gebeurde. Zie ook het hele beeldverslag.