123 jaar lang had Nederland geen koning. Vandaag komt er een einde aan deze periode. Willem-Alexander Claus George Ferdinand Prins van Oranje wordt vandaag gekroond tot koning. Een bijzondere dag, maar ook een bijzonder jaar. Dit jaar bestaat het Nederlandse Koninkrijk namelijk tweehonderd jaar. Willem I, II en III namen de eerste 77 jaar Nederlandse monarchie voor hun rekening waarna het stokje respectievelijk werd overgenomen door koningin Wilhelmina, Juliana en Beatrix. Zal onze Willem lijken op de drie andere Willems?
Een nieuwe Willem?
Het Onderzoeksinstituut voor Geschiedenis en Cultuur van de Universiteit Utrecht heeft de tweehonderdste verjaardag van het Koninkrijk der Nederlanden aangegrepen om drie biografieën samen te stellen over het politieke en persoonlijke leven van de eerste koningen van Nederland: koning Willem I (1771 – 1843), koning Willem II (1792 – 1849) en koning Willem III (1817 – 1890). Deze publicaties over onze vorsten zijn zowel los van elkaar te lezen, als te zien als een beschrijving van de grote lijnen in de geschiedenis van de Nederlandse monarchie. De drie biografen, waaronder dr. Jeroen Koch (UU), beschrijven elk het leven van één vorst en kregen hiervoor toegang tot het Koninklijk Huisarchief. De autoritaire Willem I, 'koning Koopman', wilde via industrie en koophandel het welvaartspeil van zijn bevolking omhoog krijgen. Willem II, de gulle 'koning Sinterklaas', zocht vooral de gunst van het volk en was daarmee wegbereider voor het moderne, populistische vorstendom. En Willem III, 'koning Gorilla', stond bekend om zijn opvliegend karakter maar was ook zeer betrokken met het bestuur van het Koninkrijk. Een constante in de karakters van onze eerste drie koningen is moeilijk aan te wijzen, maar het plichtsbesef dat elk van de Willems tentoonspreidde loopt als een rode draad door de 19e eeuw.
Wat kan Willem Alexander van zijn voorgangers leren? In de Middeleeuwen en Renaissance was het gebruikelijk dat de aanstaande vorst een handboek met tips en adviezen, een zogenaamde 'vorstenspiegel', kreeg aangereikt. In Filosofie Magazine kun je 7 adviezen aan de nieuwste Willem lezen, zoals die door denkers als Machiavelli en Erasmus gegeven hadden kunnen worden. Meer weten over Machiavelli's meesterwerk Il principe, over macht, politiek en heerschappij? Prof. dr. Maarten van Buuren vatte Machiavelli's moraal samen in één zin: 'Het doel heiligt de middelen.'
De biografieën zullen gelijktijdig verschijnen bij Uitgeverij Boom.
