Betweter Festival
Het is een thema van de afgelopen vijf jaar: nieuwsvermijding. Vóór de coronapandemie lag het aantal Nederlanders dat aangaf ‘erg geïnteresseerd’ in nieuws te zijn rond de 60 procent. Inmiddels is dit minder dan de helft. Onder jongeren tussen de 18 en 34 jaar is nieuwsvermijding nog populairder. Nog maar een derde geeft aan ‘erg geïnteresseerd’ te zijn. Het meest voorkomende motief is dat het nieuws te negatief is, een slechte uitwerking heeft op het gemoed en gevoelens van onmacht versterkt. Volgens onderzoeker Yael de Haan is het dan ook niet gek dat er een positieve relatie bestaat tussen nieuwsvermijding en welzijn. Nieuwsmijders voelen zich lekkerder in hun vel voelen dan nieuwskijkers. Opvallend genoeg ligt het wegkijken bij leed en het vermijden van nieuws niet per se aan onverschilligheid. Juist de empathie die nieuwslezers ervaren voor hun medemens kan er voor zorgen dat ze zich verslagen voelen en hun ogen willen sluiten. Daarnaast kan er volgens de Haan ook een positieve relatie tussen nieuwsvermijding en maatschappelijke betrokkenheid ontstaan. Dit was tijdens de coronacrisis heel duidelijk te zien. Mensen besloten om het nieuws te vermijden en hun gevoel van machteloosheid om te zetten in actie.
Dus moeten we ons dan eigenlijk wel zorgen maken? Dat ligt aan wie deze nieuwsmijders zijn en waarom het nieuws vermeden wordt. Bij een kleine groep mensen is het vertrouwen in het nieuws wel licht gedaald. Zij mijden structureel het nieuws, omdat ze sceptisch zijn over de berichtgeving en de bronnen. Het overgrote deel van de nieuwsmijders mijdt niet structureel het nieuws, maar kiest er bewust voor om soms even afstand te nemen. Bijvoorbeeld door de hoeveelheid en de veelal negatieve lading van de informatie. Ook mijden mensen het nieuws als het moeilijk te begrijpen is. Dan gaat het over grote abstracte thema’s die door media onvoldoende geduid en begrijpelijk worden gemaakt. Daar ligt voor de journalisten nog een verantwoordelijkheid, aldus de Haan.
Meer te weten komen over nieuwsvermijding? Kijk hier de lezing met Yael de Haan terug.