Betweter Festival
Financieel advies van influencers kun je beter niet opvolgen, blijkt uit onderzoek van de Universiteit Utrecht. De onderzoekers analyseerden de berichten en adviezen van 21 influencers op YouTube en Instagram en vergeleken ze met adviezen van professionals. De zogenaamde “finfluencers” bleken vooral advies te geven gebaseerd op wat anderen deden en niet op basis van financiële kennis. Hierdoor komen hun adviezen vaak te laat en leveren ze vaak minder rendement op dan het marktgemiddelde, met het gevolg dat hun volgers geld mislopen of verliezen.
Twee derde van de jongeren die finfluencers volgen, nemen hun adviezen soms over en zelfs een derde daarvan is hierdoor wel eens in de financiële problemen gekomen. Zouden onze finfluencers hier ’s nachts wakker van liggen? Volgens Dr. Dirk Gerritsen, een van de onderzoekers, handelen finfluencers vaak vanuit eigenbelang. Zo azen ze vooral op hun eigen verdiensten door bijvoorbeeld een eigen abonnement of cursus aan te bieden waarin je “alles zou kunnen leren over beleggen”. Dat terwijl ze vaak geen financiële opleiding hebben gevolgd. Mag je dan zomaar overal advies over geven op sociale media?
Het antwoord is nee. Hierover zijn gelukkig richtlijnen opgesteld, maar de scheidslijn tussen een advies en een aanbeveling is erg dun. Niet iedereen mag namelijk zomaar financieel advies geven, maar ook bij het geven van een aanbeveling moet het duidelijk zijn waar de feiten en meningen zich onderscheiden. Oftewel: er moet duidelijk zijn wat het eigenbelang van de influencer is, maar dat komt vaak niet goed genoeg naar voren.
Op het Betweter festival vertelde universitair docent Privaatrecht en Technologie Dr. Catalina Goanta hoe belangrijk het is voor sociale-mediagebruikers dat influencers open zijn over hun eigenbelang. Zelf doet ze onderzoek naar hoe influencers adverteren en of dit op een eerlijke manier gaat. Volgens Goanta houden ze niet genoeg rekening met dat ze ook een kwetsbare groep volgers hebben, die misschien meer dan gemiddeld impulsieve aankopen doet. Zoals de jongeren die toch financieel advies opvolgen via YouTube of Instagram. Kijk hier de lezing terug waarin Goanta pleit voor een digitale omgeving waar meer transparantie is over het eigenbelang van de influencer.