Vorige week deed de Duitse politie meer dan honderd invallen op verschillende locaties in het land, bij leden van de zogenoemde Reichsbürger-beweging: een extreemrechts collectief dat de Bondsrepubliek Duitsland en haar wetten niet erkent. De beweging had plannen om een staatsgreep te plegen, aldus de politie, met als doel om terug te gaan naar het Duitse Rijk zoals het was vóór de Eerste Wereldoorlog.
Sinds de coronapandemie is de hoeveelheid Reichsbürger sterk toegenomen en wint de beweging aan populariteit. Historicus en terrorisme-expert prof. Beatrice De Graaf (UU) legt bij Nieuwsuur uit dat Duitsland gevoeliger is voor dit soort ontwikkelingen dan andere Europese landen.
De Graaf deed onderzoek naar het effect van de bestorming van het Capitool in de VS op landen in Europa. Ze concludeerde dat rechts-extremisme in ieder land een andere uitwerking heeft. Dat komt omdat er overal een andere basis bestaat voor rechts-extremisme. Volgens De Graaf bestaat er in Duitsland nog steeds een diepgeworteld netwerk aan rechts-extremisten, waardoor een beweging als van de Reichsbürger snel kan opkomen. Tegelijkertijd is de Duitse overheid hierop ingesteld en is deze altijd op haar hoede als het gaat om dreiging uit extremistische hoeken.
Hoe zit het met rechts-extremisme in Nederland? De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid meldde aan NOS dat rechts-extremistische groepen echt anders zijn dan in Duitsland: ze zijn kleiner en minder goed georganiseerd. Maar toch won rechts-extremisme ook hier de laatste jaren aan zichtbaarheid. Tijdens de talkshow De terugkeer van rechts-extremisme bespraken we met prof. Beatrice de Graaf, politicoloog prof. Sarah de Lange (UvA) en rechts-extremisme expert dr. Nikki Sterkenburg waarom we ook in Nederland alert moeten zijn. Vooral de normalisering van rechts-extremistische ideeën in de politiek blijkt gevaarlijk. Wat is er toegestaan binnen een democratie, en wat niet?
