Nieuwe bloedtest brengt alzheimer eerder aan het licht

Wetenschappers hebben een bloedtest ontwikkeld die in 90% van de gevallen goed kan voorspellen of symptomen een indicatie van alzheimer zijn. Een doorbraak die niet alleen medische, maar ook maatschappelijke gevolgen heeft.
Leestijd 2 minuten — Ma 14 april 2025
Science Café Utrecht

Aan een verhaal beginnen maar niet meer weten waar het heen ging, de weg naar huis steeds kwijtraken. Het zijn dingen die mensen met dementie kunnen overkomen, en hoe ouder men wordt hoe groter de kans is om de ziekte te ontwikkelen. Over de oorzaak is nog steeds weinig bekend, waardoor het tot nu toe lastig was om dementie in vroege stadia of preventief vast te stellen. Nieuw onderzoek stuit op een bloedtest, die veel accurater blijkt te zijn in het voorspellen van de kans op alzheimer dan huidige methodes.

Onderzoekers ontdekten dat bepaalde stoffen in het bloedplasma, zoals het eiwit p-tau217, een aanwijzing zijn voor Alzheimer-gerelateerde veranderingen in de hersenen. De bloedtest kan niet met zekerheid vaststellen of iemand Alzheimer heeft, maar wel aangeven hoe waarschijnlijk het is dat geheugenklachten daarmee te maken hebben. De test is 90% van de keren accuraat en kan mogelijk tot twintig jaar voordat symptomen optreden afwijkingen detecteren. 

Deze vroege opsporing opent nieuwe deuren voor de omgang met de ziekte. Vroegere diagnose biedt mensen de mogelijkheid om zich voor te bereiden op leven met dementie. En dat is nodig want Alzheimer tast het geheugen, emoties en planningsvermogen aan. 

In het Science Café over dementie spraken we drie experts over de sociale misvattingen en medische uitdagingen die er zijn rondom deze ziekte. “Er hangt een bepaald beeld rondom de ziekte en dit is vaak het beeld van mensen in de laatste fase in een verpleeghuis” vertelt psycholoog Mark Smit. Dit beeld zorgt ervoor dat mensen met dementie niet altijd serieus worden genomen en er vaak knopen worden doorgehakt zonder dat zij hierbij betrokken worden. Dr. Dineke Koek geeft aan dat sociaal contact en maatschappelijke dialoog ervoor kan zorgen dat het stigma en beeld rondom dementie verandert. Kijk hier de lezing terug waarin uitgebreid wordt besproken hoe door de mens centraler te stellen dan de ziekte, de drempels rondom dementie verlaagd kunnen worden.