Science Café Utrecht
Kriebelhoest, snotteren, en even mijn stem kwijt. Allemaal onschuldige kwaaltjes. Bijholteontsteking, koorts en niet meer kunnen slapen van de keelpijn: dat klinkt al wat serieuzer. Wat nou als deze klachten keer op keer terugkomen, weer afzwakken en weer net zo hard terugkomen? Zo zag voor mij het jaar 2023 eruit.
Na het maanden te hebben aangekeken zat ik in juni bij mijn huisarts aan het bureau. Ze was verbaasd dat de klachten al zo lang aanhielden, maar kon niks vinden. Een maand later kon ik bij de KNO-arts terecht. “Nee hoor, geen poliepen, niks geks te zien. Ziet er prima uit. Wilt u dan echt nog een scan van uw bijholtes laten maken?”. Ja, want ik had me stellig voorgenomen me niet zomaar weg te laten sturen.
Enige tijd later ging de telefoon. Volgens mijn KNO-arts was er geen vuiltje aan de lucht en daarmee leek het gesprek klaar. Maar ik moest en zou weten waarom ik niet goed kon ademen. Ik vertelde over de keren dat ik corona had, zal het daarvan zijn? “Ja, dat weet ik niet, zou kunnen, het is een gekke ziekte”, zei mijn arts. Ik hield vol en wilde weten waarom mijn bijholtes pijn bleven doen. Mijn arts had geen idee. Eén ding kon hij tot slot wel zeggen: “We wonen in de Randstad hè, het meest vervuilde gebied van het land, daar hebben we natuurlijk allemaal enorm last van.”
Kijk! De vanzelfsprekendheid waarmee hij het zei. Hebben we hier inderdaad allemaal zo’n last van? Ik zag wel steeds de meldingen op mijn iPhone dat de luchtkwaliteit weer slechter is dan gister rond dit tijdstip. Maar wat betekent dat precies? Ik dacht aan zee – ik woon in Haarlem – juist te genieten van de gezonde zeelucht. En bovendien, hoeveel mensen om mij heen hebben nog meer klachten?
Ik ging op onderzoek uit. Overal in Europa is de lucht ernstig vervuild, en jaarlijks overlijden er naar schatting in Nederland 12.000 mensen aan de gevolgen van luchtvervuiling. Volgens het Longfonds zijn de gevolgen ervan voor onze kinderen niet te overzien. Waar in de buitenlucht de veehouderijen, verkeer en industrie de boosdoeners zijn, is het binnenshuis niet per se beter toeven. Koken op gas vervuilt de lucht in huis en wokken blijkt al helemaal uit den boze. Het fijnstof uit geurkaarsen, luchtverfrissers en houtkachels tast onze longen aan.
De afgelopen jaren hebben veel organisaties, artsen en politici de noodklok geluid. Er is veel kennis, maar terwijl mens en dier doorademen, verbetert er vrijwel niks. Longaandoeningen, hart- en vaatziekten, ernstige vermoeidheid en kanker liggen op de loer. Er verhuizen zelfs al mensen - luchtvluchtelingen - naar schonere gebieden.
Zo ver is het voor mij gelukkig nog niet. Hoewel ik wel overweeg om m’n dochter wat vaker mee te nemen naar Terschelling. Volgens experts de plek in Nederland waar de lucht het schoonst is. En nu maar hopen dat die noodklok gehoord wordt, zodat er actie ondernomen kan worden. Het is hoog tijd voor een maatschappelijk debat over de luchtcrisis.
Op 9 april besteden we in het Science Café aandacht aan de luchtcrisis. Wat is de invloed van luchtvervuiling op onze gezondheid? En wat kan de overheid doen om de luchtkwaliteit te verbeteren?
