Laat onze studenten geen verloren generatie zijn

Student zijn is niet makkelijk ten tijden van een wereldwijde pandemie. De kroegen en bioscopen zijn dicht, colleges volg je vooral online en de toekomst is onzeker. Wat is de schade van één jaar studeren tijdens corona?
Leestijd 4 minuten — Wo 28 april 2021

Dinsdag 20 april was het zover: de eerste avond mét publiek. Tijdens de wetenschapstalkshow Generatie Lockdown – over zingeving, seks en (on)zekerheid gingen we, samen met jullie, in gesprek met vier uiteenlopende gasten over de invloed van de coronapandemie op studenten: ontwikkelingspsycholoog dr. Odilia Laceulle (UU), filosofiestudent en auteur Veronique Scharwächter, sociaal wetenschapper dr. Linda Duits (UU) en rechtsfilosoof dr. Nanda Oudejans (UvA). Tussen de gesprekken door bracht spoken-word artiest Elten Kiene op een rake manier onze gevoelens en gedachtes over de pandemie onder woorden. Cabaretier Kiki Schippers sloot de avond af met een speciaal geschreven lied. In dit blog laten we de hoogtepunten van de avond nogmaals de revue passeren.

“Soms – lijkt alles vanzelfsprekend
Maar dingen zijn niet vanzelfsprekend
Dingen zijn nooit vanzelfsprekend.”
- Elten Kiene

STUDENTENTIJD IS EEN VORMENDE PERIODE

Ontwikkelingspsycholoog dr. Odilia Laceulle doet onderzoek naar de impact van de coronacrisis op het welzijn van jongeren. Ze valt gelijk met de deur in huis: “Het is best pittig. Je kan alles relativeren, maar veel jongeren hebben last van de restricties van de pandemie.” Onderzoek van het Interstedelijk Studenten Overleg toont aan dat één op de drie studenten zijn leven op dit moment een zware onvoldoende geeft. Studenten ervaren meer stress en negatieve gevoelens en voelen zich eenzamer. Zullen deze effecten ook ná corona nog zichtbaar zijn?

Jongeren zijn verrassend flexibel en veerkrachtig, maar Laceulle benadrukt ook het belang van de studententijd. Studenten missen nu mijlpalen die horen bij het volwassen worden. Je gaat op kamers en ontmoet nieuwe mensen; je ontwikkelt jezelf. Deze gebeurtenissen zijn niet alleen leuk, maar ze vormen je vooral tot de persoon die je bent. Daarom pleit Laceulle voor genoeg tijd en ruimte om deze periode in te halen als straks alles weer mag.

Meer weten? Kijk dan hieronder het interview met Odilia Laceulle en Veronique Scharwächter terug.

ACCEPTEER DAT CORONA ER IS

Twee weken voor het hele land op slot ging kwam het boek Studentendenken. Een filosofische levensgids uit. Het boek beschrijft hoe om te gaan met obstakels in het studentenleven, en bleek plots heel relevant. Auteur en filosofiestudente Veronique Scharwächter vertelt dat ze ook zelf probeert de tips uit het boek na te leven: “In tijden van corona heerst er veel eenzaamheid en er valt niet veel tegen te doen. Ik raad dan ook aan: word één met die eenzaamheid. Luister goed naar je eigen gevoelens en behoeften.”

Een andere manier om zingeving aan te brengen in je leven, is het denken in verhalen. Mensen doen dit vaak onbewust en het geeft richting aan ons leven. Dat zagen we goed aan het begin van de coronacrisis. Men had een gezamenlijk doel: zolang we ons allemaal aan de regels houden, dan komen we hier samen doorheen. Naarmate de pandemie langer duurde, bleek het moeilijker dit doel voor ogen te houden en de frustratie groeide. Scharwächter adviseert de situatie te accepteren zoals hij is. We kunnen niks veranderen aan het feit dat corona er is, maar we zijn wel zelf verantwoordelijk voor de manier waarop we met de situatie om gaan. “Ondanks de pandemie kun je dan wel terugkijken op een jaar waar jij tevreden mee bent.”, aldus Scharwächter.

“Kijk
Het gaat om begrijpen
Jouw pad is niet de mijne
Maar wie zegt dat ze niet kunnen kruizen?
Alles begint met een houding
--
En mocht het vandaag niet lukken, dan
is er altijd nog morgen”
- Elten Kiene

TIJD VOOR BURGELIJKE ONGEHOORZAAMHEID?

De rechtstaat en seks. Hoewel de twee niet direct iets met elkaar te maken hebben, delen rechtsfilosoof dr. Nanda Oudejans en sociaal wetenschapper dr. Linda Duits dezelfde mening: er moet iets veranderen in de regelgeving omtrent de coronacrisis. Oudejans spreekt zich hard uit tegen de noodmaatregelen die genomen zijn onder de vlag van het bestrijden van het virus. Het verplicht testen om toegang te krijgen tot live-events bijvoorbeeld, een wet die pas in juni 2022 afloopt. Ze benadrukt: “we moeten waakzaam zijn dat er geen permanentheid in tijdelijke maatregelen dreigt te sluipen; dat we om het verkrijgen van leuke dingen een deel van onze vrijheid moeten inleveren.”

Ook Duits pleit voor meer vrijheid, seksuele vrijheid welteverstaan. Vrijgezelle Nederlanders zijn volgens haar een ondergeschoven kindje in deze pandemie. Op dit moment mogen singles nog steeds geen seks hebben volgens de coronamaatregelen. En dus maakt Duits zich hard voor vrijgezellen, want: “seks is een mensenrecht. Het is geen Olympische Spelen van wie heeft het nou het zwaarst, maar het gaat erom dat deze regels onrechtvaardig en discriminatoir zijn.” De sociale druk en het gevoel het “goed te willen doen” leidt ertoe dat mensen zich netjes aan de regels houden. Laten (single) jongeren dan over zich heen lopen? Het advies van Oudejans luidt: “laat van je horen als je het er niet mee eens bent.” Duits vult aan: “En verheug je op de zomer!”

“Ik knuffel de ober, mijn lijf reageert licht
Ik was zo lang gesloten, alleen en met de deur dicht
Wie ben ik in de wereld? Een naaktheid, een lijf,
van de oxytocine staat alles nu stijf
--
Vanaf nu, is dit normaal
Vanaf nu kan ik weer ademen met jullie allemaal
- Kiki Schippers

Wil je liever de hele talkshow bekijken? Dat kan hier.

Van 17 t/m 21 mei 2021 vindt de voorjaarseditie van de UU Wellbeing Week plaats, vol met on- én offline activiteiten. Deze activiteiten bieden jou de tools om goed voor jezelf te zorgen en positief in het leven te staan. Vanuit Studium Generale besteden we in diezelfde week meer aandacht aan het welzijn van studenten. Met een vijfdelige serie artikelen gaan we in gesprek met studenten en wetenschappers over uiteenlopende onderwerpen: stress en mentale gezondheid, het wegvallen van het sociale leven, een studie beginnen en volgen in coronatijd en de periode ná corona. Nu al meer lezen over stress en welzijn in coronatijden? Dat kan hier.

Gaat het even niet zo lekker? De Alles Oké supportlijn is bereikbaar tussen 14.00 en 22.00 uur.