Strijd om het gelijk
Longarts dr. Wanda de Kanter (Antonie van Leeuwenhoek) schreef onlangs het boek Parasiet der kwetsbaren. Daarin vertelt ze hoe de kwetsbaren van onze samenleving verzwakken door hun ongezonde verslavingen, zoals roken. En hoe die verslavingen moedwillig worden gecreëerd door machtige massa-industrieën, zoals de tabaksindustrie. De Kanter noemt het wanbeleid, dat de overheid geen strengere maatregelen neemt om roken tegen te gaan. Want tijdens de coronacrisis kon hard ingrijpen in naam van de volksgezondheid wél. Ze vertelt over haar nieuwe boek in de podcast Frederique vraagt door van journalistiekplatform Follow the Money.
“Waar de overheid tijdens de coronacrisis alles uit de kast trok om de kwetsbaarsten te beschermen, laat zij toe dat de tabaksindustrie al jarenlang diezelfde kwetsbare mensen aan zich bindt”, zegt De Kanter. Vanwaar dat verschil? Een reden is volgens De Kanter de incubatietijd. Waar je van het coronavirus na ongeveer twee weken ziek wordt, zijn van roken pas na twintig jaar de gevolgen te zien. “Zo moeilijk is het blijkbaar als ellende ver in de toekomst ligt,” aldus De Kanter.
Een verschil is er ook in de stigmatisering van rokers. Want wie rookt, kiest daar zelf voor, toch? Voor diens gedrag is de roker zelf verantwoordelijk. Ook tijdens de coronacrisis zag De Kanter dat stigma opkomen. “Al die dikke rokers, daar gaan we de economie toch niet voor sluiten?”, zo vat ze het sentiment samen. Volgens De Kanter kun je moeilijk spreken van een vrije wil vanwege de verslavende werking van tabak. De tabaksindustrie, die bewust manipuleert en zorgvuldig lobbyt, dié draagt volgens haar de verantwoordelijkheid.
In de lezing Vechten tegen de tabaksindustrie legt De Kanter uit hoe dat zit. Ze vertelt bijvoorbeeld hoe de tabaksindustrie zich richt op jongeren om ze al vroeg verslaafd te maken aan roken. In interne documenten van de tabaksindustrie worden jongeren ook wel replacement smokers genoemd. Rokers sterven gemiddeld namelijk eerder. Dus sigarettenfabrikanten moeten constant op zoek naar nieuwe klanten: vervangende rokers. Ook richt de tabaksindustrie zich specifiek op de kwetsbaardere doelgroepen, zoals homoseksuelen en laagopgeleiden. Onder andere vanwege die focus rookt één op de twee laagopgeleide mannen nog steeds. Is het na de coronacrisis tijd om die pandemie, de pandemie van het roken, met harde maatregelen tegen te gaan?
Kijk het vlammende betoog van Wanda de Kanter tegen de tabaksindustrie hier terug.
