Huisje, boompje, beestje 2.0

Van samengestelde gezinnen tot homostellen en lesbische stellen die een kind krijgen: families zien er tegenwoordig anders uit dan vroeger. De wetgeving liep lang achter, daar komt nu verandering in.
Leestijd 2 minuten — Ma 12 december 2016

In Nederland moeten vier ouders de wettelijke zorg voor een kind kunnen dragen, dat schrijft schrijft de Staatscommissie Herijking ouderschap afgelopen week in het rapport “Kind en ouders in de 21ste eeuw”. Het traditionele ideaal van huisje-boompje-beestje, met een vader, een moeder, twee kinderen en een hond of kat, is al een tijdje achterhaald. Huwelijken stranden, er zijn 'tweede leg'-gezinnen, en homoseksuele paren met een kinderwens zijn aan de orde van de dag. Daarom richtte de ministerraad in 2014 de Staatscommissie Herijking Ouderschap op om over nieuwe vormen van ouderschap na te denken en de wetgeving aan te passen. Nu is het zo dat een kind maximaal twee wettelijk erkende ouders mag hebben. Hoewel er veel positieve reacties op het voorstel komen, zijn er ook negatieve geluiden. Ido Weijers, emeritus hoogleraar Jeugdbescherming aan de Universiteit Utrecht, schrijft in opiniestuk 'Twee ouders zijn meer dan genoeg' in de NRC dat het voorstel een bedreiging voor het belang van het kind vormt. Hoe meer personen er betrokken zijn bij de opvoeding, hoe meer kans op spanningen. Denk aan beslissingen over opvoedingskwesties als straffen en belonen, medische ingrepen, schoolkeuze en woonplaats. Meerouderschap vergroot volgens Weijers het risico op gecompliceerde vechtscheidingen.

Naast de voorgestelde wijzingingen omtrent meervoudig ouderschap, stelt de commissie dat er ook regels moeten komen wat betreft het draagmoederschap. Dit moet de positie van het kind, de draagmoeder en de wensouders vastleggen. In de blogserie 'Van wens tot wieg' onderzocht Titia Rixt de mogelijkheden voor stellen die niet op de natuurlijke wijze een kind kunnen krijgen. Zo zoeken homostellen een baarmoeder en lesbische stellen een spermacel. Naast de sociologische aspecten, speelt technologie een cruciale rol in deze alternatieve voortplantingsprocessen. Dat brengt allerlei ethische kwesties met zich mee. Bekijk het hele dossier 'Van wens tot wieg'.