Blik op migratie
Als je het nieuws mag geloven gooit een groot deel van Nederland het liefst de grenzen dicht voor alle mogelijke vormen van migratie. Vluchtelingen zouden banen inpikken, de woningnood vergroten en de criminaliteit laten stijgen. Deze publieke opinie lijkt te worden bevestigd door de verkiezingsuitslagen uit 2023 en het huidige politieke debat, maar een onderzoeksrapport over migratie van het Sociaal en Cultureel Planbureau, gepubliceerd op 1 april, komt met andere cijfers. Nederland lijkt namelijk gematigder in het migratiedebat dan de media doen vermoeden.
De meningen over asielbeleid lopen sterk uiteen: terwijl een derde van de Nederlanders pleit voor gesloten grenzen, vindt bijna 10 procent juist dat er meer asielzoekers moeten komen. Toch is een meerderheid van 58 procent het eens dat Nederland een verantwoordelijkheid heeft om mensen op te vangen die vluchten voor oorlog en geweld, een groep die vaak wordt getypeerd als ‘echte’ vluchteling. De meerderheid van de Nederlanders pleit voor een gereguleerde instroom van nieuwkomers. Terwijl een volledig opengrenzenbeleid weinig steun krijgt, is er dus ook weinig animo voor het volledig stopzetten van migratie.
Hoewel het publieke debat vaak wordt gepresenteerd als een strijd tussen uitersten, blijkt de werkelijkheid dus veel genuanceerder. Juist die complexiteit ontbreekt in de politiek, waar migratie vaak wordt gereduceerd tot simplistische standpunten en kortetermijnoplossingen. Socioloog en migratiewetenschapper prof. Hein de Haas laat zien hoe deze vertekening het debat verstoort en wat er nodig is voor doordachter migratiebeleid. Zowel linkse als rechtse politici zitten verstrikt in hun eigen waarheid en dit zorgt voor een simplistische blik op migratie. De onwaarheden die politieke partijen verspreiden, worden vaak klakkeloos overgenomen door de media. Zo wordt bijvoorbeeld gesuggereerd door de politiek dat arbeidsmigranten vooral hoogopgeleide specialisten zoals ingenieurs en artsen zijn, terwijl in werkelijkheid velen onmisbaar werk verrichten in sectoren zoals de landbouw en transport.
De politiek sprak zelfs van een ‘asielcrisis’! Maar waar kwam die term eigenlijk vandaan? Uit de cijfers blijkt dat de migratietrend nauwelijks afwijkt van voorgaande jaren, terwijl beleidsmakers juist handelen alsof er een ongekende crisis gaande is. Hoe ziet een realistisch en effectief migratiebeleid er dan uit? Tijdens de lezing “Wat is goed migratiebeleid?” gaat Hein de Haas hier dieper op in. Hij ontrafelt mythes rondom migratie en laat zien hoe beleid niet moet worden gedreven door angst en populisme, maar door feiten en langetermijnoplossingen.