In de afgelopen eeuw is de temperatuur op aarde ongeveer een graad gestegen en de warmterecords vliegen ons om de oren. We kunnen er dus niet langer om heen: de opwarming van de aarde is een serieus probleem dat onze directe aandacht vraagt. Steeds vaker kijken onderzoekers hierbij naar technologische oplossingen, wat op zowel bijval als weerstand kan rekenen van de maatschappij. Een goed voorbeeld is geo-engineering, waarbij de natuurlijke systemen van de aarde op een grootschalige manier kunstmatig worden gemanipuleerd. Denk aan ruimteschilden die zonlicht weerkaatsen om de temperatuur te verlagen. Of het storten van ijzer in de oceanen om de groei van plankton te stimuleren en zo de CO2 opname te vergroten.
De Amerikaanse wetenschapsjournalist Elizabeth Kolbert spreekt in een interview met Nieuwsuur over het dimmen van de zon door een vulkaanuitbarsting te simuleren. De grote hoeveelheid stofdeeltjes die daarbij vrijkomt, blokkeert het zonlicht en leidt zo tot tijdelijke temperatuurdaling. Dr. Claudia Wieners (IMAU) legt in de talkshow "Hoe ziet de toekomst van de weersverwachting eruit?" uit dat dit nagebootst kan worden door kleine deeltjes zwaveldioxide te "injecteren" in de lucht met vliegtuigen. Onderzoekers van onder andere Harvard University doen hier al onderzoek naar. Het eerste experiment stond gepland voor deze zomer in Zweden, maar stuitte op flinke weerstand en is daarom afgelast.
SOCIAAL DRAAGVLAK
Innovatiewetenschapper dr. Frank van Rijnsoever (UU) zag hetzelfde gebeuren in Nederland. Hij vertelt in zijn lezing "Hacking global warming" dat er in theorie genoeg ruimte in ons land is om onze CO2-uitstoot voor de komende 40 jaar ondergronds op te slaan. Een eerste experiment in Barendrecht in 2008 werd net als in Zweden niet met open armen ontvangen. “Mensen zijn bang voor technologie en de onbekende gevolgen ervan. Er werden plaatjes verspreid van dode kinderen op een hockeyveld na een CO2 explosie.” Daarom pleit van Rijnsoever ook voor een maatschappelijk debat, in plaats van enkel een technische discussie over de toepassingen van geo-engineering.
Er zijn dus veel zorgen over de mogelijk onbedoelde en nog onbekende gevolgen van geo-engineering. Toch zijn wetenschappers het er meer en meer over eens dat we niet veel langer een keus zullen hebben. Hoogleraar energie- en klimaatethiek aan de TU Delft Behnam Taebi bevestigt dat in een artikel van Nieuwsuur: "We zijn het station gepasseerd waarin we ons de luxe kunnen permitteren om te zeggen: dat doen we niet, want dat is te risicovol."
