Hoe verwerk je de angst na een trauma?

EMDR werkt bij de behandeling van PTSS, maar wordt volgens klinisch psycholoog Marcel van den Hout teveel ingezet bij andere behandelingen.
Leestijd 2 minuten — Ma 27 november 2017

"EMDR is geen onzintherapie, het werkt als een tierelier bij PTSS", zegt Marcel van den Hout, hoogleraar Klinische Psychologie (UU), afgelopen week in het NRC. Hoewel sommige andere psychologen zeggen dat deze therapie slechts symptoombestrijding is of klachten soms erger maakt, is Van den Hout overtuigd. "Er zijn vier grote samenvattende meta-analyses gedaan door onafhankelijke onderzoekers, en EMDR is duidelijk werkzaam bij PTSS."

Beperkte ruimte

EMDR is een therapie waarbij traumatische herinneringen door oogbewegingen opnieuw verwerkt en minder gevoelig worden. Terwijl de patiënt nare momenten uit het verleden ophaalt, tikt de therapeut beurtelings op beide knieën. Ons werkgeheugen heeft een beperkte aandachtscapaciteit. Doordat de patiënt constant zijn ogen heen en weer beweegt en zich zo concentreert op een afleidende stimulus, is er minder ruimte in zijn brein om de emotionele lading te bewaren. De herinnering wordt daardoor minder beladen terug opgeslagen in het lange termijn geheugen. Er zijn zelfs EMDR-apps om thuis trauma's mee weg te wissen.

Stop met uitwaaieren

Maar hoewel EMDR succesvol is gebleken bij de behandeling van PTSS, benadrukt Van den Hout dat deze vorm van therapie bij de behandeling van andere aandoeningen niet werkt. Veel therapeuten passen EMDR inmiddels toe bij de behandeling van allerlei andere ziektebeelden. Dat vindt hij onverstandig. "Als ze het nu weer als een soort Haarlemmerolie toepassen op allerlei terreinen waar geen evidentie voor is, kan de reputatie zo weer naar de gallemiezen gaan." Voor de behandeling van andere angststoornissen noemt hij exposure therapie, ofwel blootstelling aan datgeen je vreest. In zijn lezing 'Oorzaken van angst', bespreekt hij een voorbeeld van een patiënt met pleinvrees. Door toch een plein over te steken merkt de patiënt dat er geen ramp hoeft te gebeuren en merkt hij dat de angst ongegrond is.

Meer horen over het ontstaan van angststoornissen en de behandeling ervan? Luister de lezing 'Oorzaken van angst' terug!