Waar is de duurzame agenda gebleven?
Donderdagavond lieten Jacqueline Cramer, directeur van het UCAD, en Herman Wijffels, hoogleraar Duurzaamheid en Maatschappelijke Verandering aan de UU, duidelijk zien dat het duurzaamheidvraagstuk alleen maar meer aandacht krijgt. Er is een steeds sterker gevoel van urgentie en steeds meer organisaties werken op een duurzame manier.
Cramer liet zien hoe het Utrecht Centrum voor Aarde en Duurzaamheid (UCAD) probeert kennis en markt bij elkaar te brengen. In dit centrum zijn verschillende instituten, zowel van binnen als buiten de Universiteit Utrecht, met elkaar verbonden. Samen werken zij aan vragen uit de markt, waarbij bedrijven uit de regio Utrecht de verbinding met de universiteit kunnen zoeken. Duurzaamheid wordt zo meer dan een holle frase, doordat bedrijven met behulp van alle beschikbare kennis daadwerkelijk aan duurzame oplossingen kunnen werken.
Natuurlijk riep dit de vraag op of het UCAD niet veel verder moet kijken. Duurzaamheid en de bijbehorende milieu-problematieken zijn immers gemakkelijk te koppelen aan globalisering en wereldwijde problemen. Cramer legt uit dat het UCAD ook veel verbanden in het buitenland aangaat en bijvoorbeeld samenwerkt met universiteiten in India en Zuid-Afrika. Ze gaf voorbeelden over uitwisseling van studenten, over het creëren van promotieplekken aan Europese universiteiten en het intensief samenwerken tussen verschillende instituten. Deze uitleg liet echter tegelijkertijd de complexiteit van het duurzaamheidsvraagstuk zien: waar moet je beginnen bij het verduurzamen van deze wereld? Op welke plaatsen is deze kennis wel of juist niet aanwezig en hoe zorg je dat ook de 'bottom billion' van deze planeet van deze kennis gebruik kan maken?
Herman Wijffels benadrukte in zijn verhaal dat duurzame oplossingen vooral vanuit de maatschappij moeten komen. Zowel Cramer als Wijffels verwachten deze oplossingen op dit moment nauwelijks van de politiek in Den Haag, alhoewel Wijffels verwachtingsvol uitkijkt naar de 'green deal' die in het regeerakkoord is beloofd. Nederland liep internationaal voorop bij het ontwikkelen van nieuwe oplossingen, maar het is de vraag hoe lang dat nog zo blijft. Hij ziet wel steeds meer initiatieven ontstaan vanuit de samenleving, waaruit blijkt dat duurzaamheid inmiddels meer een maatschappelijk issue is geworden. People, planet en profit worden zo met elkaar gecombineerd. Wijffels kon talloze voorbeelden geven van burgers en organisaties die zich inzetten voor dit vraagstuk. Met veel passie vertelde Wijffels over Het burgerinitiatief Nederland krijgt nieuwe energie, de ondernemersorganisatie De Groene Zaak en het voornemen van Unilever om de ecologische voetafdruk te halveren als illustraties van deze positieve wendingen.
Er lijkt dus een groene toekomst in het verschiet te liggen. Wijffels en Cramer lieten zien dat samenwerken op dit gebied niet altijd eenvoudig is, omdat je keuzes moet maken over wie en wat je betrekt in die samenwerking. Tegelijkertijd laten ze zien hoeveel energie deze samenwerkingen ook juist kunnen opleveren, omdat nieuwe ideeen bij elkaar komen. Juist deze ideeën zijn nodig, willen we in 2050 met 9 miljard mensen op een menswaardige manier samenleven binnen de fysieke draagkracht van het systeem aarde.
PS: Herman Wijffels benadrukte de liefdesrelatie tussen het UCAD en Studium Generale. Benieuwd? Lees hier alles over dit nieuwe programma.
