Vervuild
Een tuin met een eigen moestuin, wilde planten, rondfladderende vlinders én eigen kippen. Het klinkt als de biodiversiteitsdroom. Toch wordt zelfs op dit soort plekken steeds vaker PFAS aangetroffen. Het RIVM adviseerde daarom om geen eieren van hobbykippen meer te eten, aangezien deze schadelijker zouden zijn dan eieren uit de supermarkt. Zelfs tuinen waarin nooit gif of kunstmest is gebruikt zouden een risico kunnen zijn voor de eieren. Hoe beschermen we ons tegen deze hardnekkige giftige stof?
PFAS zit bijna overal in. Sinds de jaren 40 wordt het gebruik voor bijvoorbeeld waterbestendige kleding, anti-aanbak lagen en zelfs voedselverpakkingen zoals pizzadozen. Wereldwijd wordt de stof teruggevonden in water, bodem, dieren en mensen. Uit het rapport van het RIVM bleek dat eieren op 31 van de 60 onderzochte locaties een ongezonde hoeveelheid PFAS bevatten. De hoeveelheid ongezonde stoffen zou al schadelijk zijn wanneer er minder dan één ei per week gegeten zou worden. Kippenhouders reageerden hierop geschokt: “PFAS in mijn eitjes? Ik ga uit van niet. Als we dan toch testen, waarom testen we dan niet het kippenvoer en gewassen en alle mogelijke pesticiden daarop?”
Want er zijn nogal wat giftige stoffen in omgang. Landbouwgebieden verliezen hun soortenrijkheid aan insecten en wilde planten door pesticiden en wetenschappers zien een verband tussen chemische blootstelling en schade aan ons hormoonstelsel. In de serie ‘vervuild’ spraken we met milieukundige Annemarie van Wezel van de Universiteit van Amsterdam. Ze probeert antwoord te geven op de vraag hoe we aan een gifvrij milieu kunnen komen, dat is namelijk een van de doelen van de Europese New Green Deal.
Op dit moment is er vooral sectorale wetgeving voor chemicaliën. Dit betekent dat er aparte regels zijn voor welke stof als bijvoorbeeld geneesmiddel of pesticide gebruikt mag worden. Hier wordt er alleen geen rekening mee gehouden dat deze sectoren kunnen overlappen en de giftige stoffen in een al vervuild milieu terecht komen. “Je zou er bijna depressief van worden”, begint van Wezel. “Maar gelukkig kan het allemaal veel beter en wordt hier ook hard aan gewerkt.” Kijk hier de lezing terug waarin van Wezel in kaart brengt welke chemische stoffen onze natuur vervuilen maar ook wat hieraan gedaan kan worden.
