In goed vertrouwen
In 2023 bleek dat de Nederlandse veiligheidsdiensten hebben verijdeld dat een Iraanse wetenschapper kennis kon verwerven bij een technische universiteit in Nederland. Die kennis zou bruikbaar zijn geweest voor het kernwapenprogramma van Iran. Kennisveiligheid blijkt voor veel universiteiten een heikel punt. Uit een recent analyse van de NOS blijkt dat de afgelopen jaren universiteiten honderden internationale samenwerkingen en sollicitaties van buitenlandse onderzoekers hebben afgewezen. Landen zoals Rusland, China en dus Iran zouden azen op onze kennis en ook ons onderwijs willen beïnvloeden. Het gaat hier dan vaak over gevoelige onderwerpen en kennis met militaire doeleinde, zoals raketbouw. Om onze kennis te beschermen zijn er steeds meer instanties, zoals het landelijk Loket Kennisveiligheid, die bedrijven en onderwijsinstellingen helpen bij het screenen van buitenlandse studenten en personeel.
Waarom is het beschermen van onze kennisveiligheid eigenlijk zo van belang?
Kennisveiligheid is cruciaal om spionage te voorkomen, zodat gevoelige informatie niet in verkeerde handen valt. Ook is het van belang om ongewenste beïnvloeding van buitenlandse partijen te voorkomen, die academisch onderzoek in hun voordeel proberen te sturen. Zo trokken een paar jaar geleden verschillende docenten en Kamerleden al aan de bel, omdat het bij instanties die financieel gesteund werden door een Chinees onderwijsinstituut contractueel verboden was om het imago van China te beschadigen. Ook is het essentieel dat Nederlandse onderzoeksresultaten niet worden misbruikt in andere landen, zoals gezichtsherkenningstechnologie, die in autoritaire regimes ingezet kan worden voor massale surveillance. Innovatie kan dus veilig en ethisch verantwoord blijven, mits we strikte kennisveiligheid blijven hanteren.
Event over spionage en diefstal op 24 maart
Het waarborgen van onze technologische kennis is dus van cruciaal belang. Niet alleen universiteiten, maar ook bedrijven en overheidsinstanties worstelen met de volgende kwesties: hoe bepalen we wie er wel of niet te vertrouwens zijn en hoever kunnen we gaan om onze kennis veilig te houden? Op 24 maart gaan we in de aula met Willemijn Aerdts in gesprek over in hoeverre we ons zorgen moeten maken over kennisdiefstal en wat we hieraan kunnen doen. Ook Eric Schouten, die dertien jaar in dienst was bij de Nederlandse inlichtingen- en veiligheidsdienst AIVD, kan een uniek inkijkje geven in de werkwijze van inlichtingendiensten. Bekijk de opname of kom op 24 maart om 20:00 naar de aula in het academiegebouw om meer te weten te komen over het onderwerp!
