Dit komt doordat het stereotype, onafhankelijke genie die kan onderzoeken wat hij wil heeft plaats gemaakt voor de wetenschapper in loondienst. Zoeken naar de waarheid doe je niet langer alleen. Met het toegenomen aantal hoogopgeleiden is er bovendien meer concurrentie op de wetenschappelijke arbeidsmarkt. Bovendien is het tegenwoordig belangrijk veel geciteerd te worden – iets wat in feite los staat van de kwaliteit van het onderzoek. Dat elke wetenschapper hier tegenwoordig mee te maken heeft bleek tijdens het derde Science Café Utrecht.
Cultuurpsycholoog dr. Ruud Abma sprak in zijn column over de Diederik Stapelaffaire en hoe veel wetenschappers onder druk van prestatienormen zich schuldig maken aan datamanipulatie. Dit wordt gestimuleerd door de vakbladen en wetenschapsjournalisten, die enkel vernieuwende, flitsende en eenduidige onderzoeken willen publiceren. Er is geen ruimte meer voor onzekerheid.
In het Science Café werd niet alleen gediscussieerd over publicatiedruk, citatenstrijd en het bedrijven van goede wetenschap. Mensenrechtenexpert prof. dr. Barbara Oomen vertelde over de opkomst van de discussie over goed burgerschap en hoe deze vooral over de lokale burger gaat. We praten graag over burgerschap, maar voornamelijk om onze mede burgers te vertellen wat 'goed' burgerschap is. De passie voor haar vak vindt Oomen in de vertaling van wetenschap naar praktijk: hoe vertaal je rechten naar beleid?
Goed beleid is ook noodzakelijk bij het oplossen van duurzaamheidsproblemen. Energiepionier dr. Wilfried van Sark gaf aan hoe smart grids kunnen bijdrage aan het beperken van onze energieconsumptie. Door de alsmaar lagere productiekosten komen er steeds meer lokale energievoorzieningen, zoals windmolens en zonnepanelen op daken. Deze decentralisatie van energietoevoer vereist een energienetwerk dat slim kan omgaan met het dynamische vraag en aanbod van energie. Smart grids zouden dit probleem moeten oplossen, waarna de goede burger een bijdrage kan leveren aan duurzame energie.
Dr. ir. Inge Loes ten Kate bestudeert minder aardse zaken. Zij doet namelijk onderzoek naar organische stoffen op Mars, om te weten te komen of er leven is op die planeet. Daarbij werkt ze intensief samen met geowetenschappers om bijvoorbeeld de grond te analyseren. Wil je meer weten over het onderzoek van Ten Kate? Kom dan naar Festival deBeschaving op 6 juli 2013.
