Vanaf de verschijning is het boek Wij slaven van Suriname (1934) controversieel en belangrijk geweest – en nog altijd actueel. De schrijver, Anton de Kom (1898-1945) was een moedige en veelzijdige schrijver, anti-koloniale en anti-kapitalistische activist en verzetsheld die op kwam voor de rechten van alle onderdrukten. In die zin was hij één van de eerste ‘intersectionele’ activisten: hij besefte dat gemarginaliseerde groepen samen moesten optrekken tegen hun overheersers.

In het boek herschrijft De Kom de geschiedenis van Suriname vanuit het perspectief van de tot slaafgemaakten, inheemsen, marrons en contractarbeiders. Hij beschreef de gruweldaden  van de Nederlandse heersers en de uitbuiting van de gekoloniseerde bevolking. Daarnaast toonde hij aan hoe onrechtvaardig het systeem bleef ná de afschaffing van de slavernij. Dat werd hem door de Nederlandse autoriteiten niet in dank afgenomen: hij werd verbannen uit Suriname, lang gevolgd door de geheime dienst en zijn boek werd als ‘staatsgevaarlijk’ bestempeld. Vanwege zijn verzetswerk tegen de Duitse bezetter werd hij tijdens de Tweede Wereldoorlog gevangengenomen, waarna hij in 1945 in een Duits concentratiekamp stierf.

Tegenwoordig is De Kom voor velen een inspiratie. De afgelopen jaren bereikte Wij slaven van Suriname een nieuw lezerspubliek, o.a. door bewegingen als Black Lives Matter en de daaruit voortvloeiende excuses voor het slavernijverleden. Wat kunnen we eruit leren over verzet tegen hedendaagse vormen van onrecht? Interdisciplinair wetenschapper prof. Guno Jones (VU) vertelt over de doorwerking van het Nederlandse koloniale verleden in onze samenleving en het belang van De Kom in het huidige politieke klimaat.

In samenwerking met One Book, One Campus.